Raport z konsultacji propozycji rozwiązań w zakresie finansowania ekonomii społecznej w nowej perspektywie finansowej UE (2021 – 2027)

Podsumowanie spotkań makroregionalnych z przedstawicielami ROPS, Regionalnych Komitetów Rozwoju Ekonomii Społecznej, IZ i IP RPO oraz spotkania z przedstawicielami podmiotów ekonomii społecznej.

W ramach projektu „Spójna integracja regionalna ekonomii społecznej” rozpoczęto jesienią 2018 r. prace eksperckie nad przygotowaniem propozycji rozwiązań w zakresie finansowania ekonomii społecznej ze środków Unii Europejskiej, które mogą stanowić podstawę prac nad Umową Partnerstwa i programami operacyjnymi. Kluczowymi adresatami tych propozycji są więc Komisja Europejska, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Zarządy Województw. Prace nad przygotowaniem rozwiązań od początku uczestniczył Departament Ekonomii Społecznej i Solidarnej MRPiPS.

Wiosną 2019 propozycje rozwiązań przedstawiono Krajowemu Komitetowi Rozwoju Ekonomii Społecznej Krajowy, który po pracach w grupie roboczej ds. strategicznych i programowych, na posiedzeniu plenarnym w dniu 18 czerwca 2019 r. przyjął kierunkowo zaproponowane rozwiązania do dalszych prac i dyskusji, w tym konsultacji społecznych. Tym samym uruchomiona została dyskusja o dotychczasowym sposobie wspierania ekonomii społecznej w obecnej perspektywie finansowej oraz o finansowaniu ekonomii społecznej ze środków Unii Europejskiej w nowym okresie programowania 2020+ wśród i z udziałem kluczowych interesariuszy: przedsiębiorstw społecznych (PS), OWES i innych podmiotów oferujących wsparcie dla przedsiębiorstw społecznych (Bank Gospodarstwa Krajowego, pośrednicy finansowi), ROPS i RKRES oraz IZ RPO. Na pierwszym etapie prac za najważniejsze uznano określenie roli ekonomii społecznej w perspektywie do 2030 oraz cele jej rozwoju przy wsparciu ze środków europejskich do 2030 roku.

Wskazane cele i kierunki działania odnoszą się w dużej mierze do podmiotów ekonomii społecznej i solidarnej, w tym przedsiębiorstw społecznych, a także do jego otoczenia (głównie instytucjonalnego). Jednak należy podkreślić, że w centralnym punkcie interwencji w zakresie rozwijania ekonomii społecznej i solidarnej znajdują się osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, a także odbiorcy usług społecznych świadczonych przez podmioty ekonomii społecznej.

Działania związane ze wspieraniem zatrudnienia w przedsiębiorstwach społecznych nastawione zarówno na tworzenie nowych miejsc pracy, jak i podnoszenie konkurencyjności i poprawę ich kondycji finansowej tworzą szanse dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i osób nieaktywnych zawodowo na stabilne zatrudnienie w warunkach dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb. Ponadto zaplanowana interwencja służyć będzie także wzmacnianiu procesów reintegracji przebiegających w PES, w tym w PS, co ma istotne znaczenie dla poprawy sytuacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Przedsięwzięcia służące zwiększeniu popytu i podaży usług społecznych świadczonych przez PES przełożą się natomiast na większą dostępność do tych usług dla ich odbiorców oraz ułatwią zwiększenie skali usług świadczonych w oparciu o potencjał społeczności lokalnej.

Materiał obejmuje również propozycje rozwiązań wdrożeniowych w ramach środków europejskich, takich jak: struktura działań krajowych i regionalnych, podział na poszczególne elementy systemu, które mogą być przetwarzane na konkretne projekty, jak i uwarunkowania dotyczące finansowania ekonomii społecznej.
Kwestie te stanowiły główną oś dyskusji, które odbywały się w ramach konsultacji społecznych prowadzonych w lipcu 2019 r. w ramach projektu „Spójna Integracja Regionalna Ekonomii Społecznej” we współpracy z Departamentem Ekonomii Społecznej i Solidarnej MRPiPS.


W spotkaniach udział wzięło łącznie 125 osób z: Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej, Regionalnych Komitetów Rozwoju Ekonomii Społecznej, Instytucji Zarządzających RPO i Instytucji Pośredniczących RPO, w tym Urzędów Marszałkowskich, Wojewódzkich Urzędów Pracy. Uczestniczyli w nich także przedstawiciele Departamentu Ekonomii Społecznej i Solidarnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju. Dodatkowo w dn. 17 lipca 2019 r. Departament Ekonomii Społecznej i Solidarnej MRPiPS zorganizował spotkanie konsultacyjne dla przedstawicieli podmiotów ekonomii społecznej, w tym przedsiębiorstw społecznych. W prowadzenie spotkania był także zaangażowany zespół SIRES, który prowadził warsztaty oraz zbierał uwagi i propozycje zgłaszane przez uczestników. W spotkaniu uczestniczyło 48 osób. Uwagi i komentarze przedsiębiorców społecznych zostały uwzględnione odrębnie w niniejszym raporcie (rozdział 6).
Wszystkie spotkania przeprowadzone w ramach konsultacji prowadzone były metodą warsztatową – uczestnicy mogli swobodnie wypowiadać się, zgłaszać uwagi i komentarze do przedstawianych propozycji rozwiązań.
Niniejszy raport stanowi podsumowanie przeprowadzonych konsultacji w ramach spotkań makroregionalnych oraz spotkania dla przedstawicieli podmiotów ekonomii społecznej i odnosi się do wszystkich zgłoszonych w trakcie spotkań uwag oraz wniosków. Zostały one zebrane i przedstawione w sposób usystematyzowany i bez dokonywania ich oceny.

Podsumowując przeprowadzone konsultacje chcieliśmy jeszcze raz gorąco podziękować za zaangażowanie i poświęcenie czasu na spotkania wszystkich uczestniczących w nich osób, zgłaszane cenne uwagi i propozycje. Wierzymy, że wypracowywane wspólnie i oddolnie rozwiązania przełożą się na tworzenie jeszcze lepszego systemu wsparcia umożliwiającego rozwój sektora ekonomii społecznej.

Biuro projektu „Spójna integracja regionalna ekonomii społecznej”
Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych